Klub Poszukiwaczy Historii Niepołomic

Wystawa „Rodziny Czumów z Niepołomic” była okazją do październikowego (18.10.2023 r.) spotkania Klubu Poszukiwaczy Historii Niepołomic. 

Rodzina Czumów jest w Niepołomicach znana i ceniona od pokoleń. Wystawa zorganizowana przez Bibliotekę przybliżyła sylwetki Czumów, których losy w szczególny sposób splotły się z historią Polski. Są to m.in.: generał Walerian Czuma, ppłk Władysław Czuma, prof. Ignacy Czuma, jego synowie działający w opozycji antykomunistycznej oraz porucznik Józef Czuma ps. „Skryty”. Na wystawie znajdują się również historie rodzin Czumów, którzy do dnia dzisiejszego mieszkają w Niepołomicach.  Nie wszyscy potrafią określić stopień pokrewieństwa, ale czują się mocno związani z rodziną Czumów. 
Spotkanie Klubu było połączone ze zwiedzaniem wystawy. Nasi goście opowiadali o zasłyszanych od dziadków i rodziców opowieściach o Walerianie, Ignacym i „Skrytym”.  

Wspólnemu zwiedzaniu towarzyszyły wspomnienia przywoływane przez uczestników przy kolejnych planszach. Ponieważ w spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele rodziny Czumów, mieszkańcy Jazów, których przodkowie sąsiadowali z Czumami oraz pasjonaci naszej lokalnej historii, takich wspomnień pojawiło się wiele. Dotyczyły one nie tylko samych Czumów, ale i czasów w których przyszło im żyć – lat międzywojennych, okresu wojny i czasów komunistycznych. Niepołomiczanie dobrze pamiętają prof. Ignacego Czumę i jego rodzinę, wspominali ich pobyt w Niepołomicach w okresie II wojny światowej. Opowiadali o pomocy, jakiej udzielali tak licznej rodzinie mieszkańcy naszego miasta, zarówno w znalezieniu mieszkania (Czumowie znaleźli schronienie w domu Państwa Mazurów przy ul. Jagiellońskiej), jak i w wyżywieniu. Ogromną pomoc Ignacy otrzymał wtedy od swoich sióstr: Marii Ptak i Anny Fiemy, ale bez pomocy innych niepołomiczan oraz burmistrza Władysława Pikulskiego one same nie byłyby w stanie wyżywić jednocześnie swoich rodzin i rodziny brata. Pan Tadeusz Jasonek opowiadał o zaangażowaniu profesora Czumy w tajne nauczanie w Niepołomicach.   Wspólnie z innymi nauczycielami dzielił się swoją wiedzą i zgromadzonym księgozbiorem. 

Została też przywołana postać księdza Huberta Czumy – syna Ignacego, który swoją mszę prymicyjną odprawił właśnie w naszym mieście. Często przyjeżdżał do Niepołomic i również tu świętował 50-lecie święceń kapłańskich. 

Zgromadzeni wspominali spotkania swoich krewnych z generałem Walerianem Czumą, który zawsze w takich sytuacjach podkreślał, że on również pochodzi z Niepołomic. Wspominali także, że nazwisko Czuma i pamięć o sławnym przodku zawsze pomagało młodym żołnierzom podczas ich służby w wojsku. 

Kilka wspomnień związanych jest również z Józefem Czumą ps. „Skryty”, o którym pamięć pielęgnuje jego bratanek, pan Józef Czuma, mieszkaniec Jazów. Obecni na spotkaniu opowiadali o jego przyjazdach do domu rodzinnego na Jazach, o matce, która prosiła aby nie wyjeżdżał ponownie. Jednak poczucie obowiązku i chęć służenia Ojczyźnie nie pozwoliła młodemu Józefowi na spełnienie jej próśb. Wspominano również o jego młodzieńczej miłości - dziewczynie, która mieszkała w Bochni. 

Migawki z przeszłości, które przywołały i ożywiły postaci oraz związane z nimi wspomnienia poszerzyły wiedzę o „Rodzinach Czumów z Niepołomic”. Dziękujemy wszystkim za udział w spotkaniu KPHN, za przyniesione zdjęcia, które przyczynią się do wzbogacenia naszej wystawy. Liczymy na Państwa pomoc i prosimy o koleje materiały dotyczące rodziny.  

Agnieszka Grab
Ewa Korabik
Fot. Paweł Pawłowski i Rafał Solarz