piątek, 28 listopada 2025 r.
Rozmowy podczas listopadowego (25.11.) spotkania Klubu Czytelnika toczyły się wokół tematu: Pamięć i przemijanie w aspekcie kulturowym i literackim.
Ludzie od tysięcy lat zastanawiali się nad tym, jak działa pamięć. Czym ona jest? Jakie są jej mechanizmy? Ile mamy rodzajów pamięci? Jak daleko sięga ludzka pamięć? Słowniki podają bardzo rozbudowaną definicję pojęcia „pamięć”. Klubowiczki zwróciły uwagę na fakt, że mechanizmami działania pamięci zainteresowane są: medycyna, psychiatria, neurobiologia, psychologia, filozofia, socjologia oraz historia i literatura.
Czytelniczki rozmawiały o istniejącej już od wieków sztuce pamięci, czyli o zagadnieniach mnemotechniki. Dyskutowano również o terminach takich, jak kultura pamięci, pamięć zbiorowa, pamięć historyczna. Panie rozmawiały dużo o pamięcikulturowej, którą utrwalono w języku, piśmie, obrzędach, zwyczajach, pieśniach oraz w archiwach, dziełach sztuki. Nasze
Czytelniczki określiły funkcje oraz znaczenie obecności tropu pamięci w tekstach literackich. Pamięć pozwala bohaterom literackim kształtować tożsamość, budować więzi za pomocą wspólnych wspomnień. Pamięć może być dla postaci literackich źródłem bólu i traumy. Może ona być wyrazem szacunku do tradycji, patriotyzmu. Bywa ona również świadectwem wydarzeń, które przeżyli bohaterowie literaccy. Dla pisarzy, poetów, artystów, twórczość jest sposobem, który zapewnia wieczną pamięć i sławę, chroniąc ich przed zupełnym zapomnieniem.
Literatura tematu:
- T. Dołęga –Mostowicz Znachor, Profesor Wilczur
- A. Dylewski Polska wielu kultur
- J. Hawkins Tysiąc mózgów w twojej głowie
- J. Iwaszkiewicz Panny z Wilka
- U. Janicka Krzywda Zwyczaje, tradycje, obrzędy
- W. Kuczok Gnój
- K. Lanckorońska Wspomnienia wojenne
- J. Lewkowicz Ocalony
- Cz. Miłosz Dolina Issy
- St. Nicieja Cmentarz Łyczakowski w fotografii Krzysztofa Hejke
- D. Siegel Mózg na tak
- Skarby Biblioteki Jagiellońskiej (praca zbiorowa)
Tekst : Marta Piotrowska

